Obchody ku czci świętego Mikołaja w Kościołach wschodnich

W katedrze prawosławnej w Białymstoku odbyły się w poniedziałek (19.12) uroczystości ku czci świętego Mikołaja Cudotwórcy. Jest on patronem tej katedry - najważniejszej świątyni w prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej.

Według kalendarza juliańskiego, z którego przy ustalaniu dat świąt religijnych korzysta polska Cerkiew, uroczystość ku czci św. Mikołaja przypada 19 grudnia w kalendarzu gregoriańskim (obecnie powszechnym), czyli 13 dni po tradycyjnych Mikołajkach. W niektórych prawosławnych rodzinach daje się z tej okazji drobne prezenty, podobnie jak 6 grudnia.

Hierarchowie z Polski i Białorusi przewodniczyli uroczystościom w białostockiej katedrze. Została ona wybudowana w latach 1843-46 jako świątynia parafialna, bowiem Białystok należał wówczas do diecezji grodzieńskiej. W 1951 roku, po utworzeniu prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej, podniesiono ją do rangi świątyni katedralnej.

W katedrze znajduje się szczególnie czczona ikona przedstawiająca świętego Mikołaja. W każdą środę odprawiane są przed nią specjalne modlitwy (akatysty).

Świąteczne obchody odbyły się też m.in. w Białowieży i Drohiczynie

Podobne świąteczne obchody odbyły się w poniedziałek w województwie podlaskim również m.in. w Białowieży, Narewce czy Drohiczynie. W Warszawie liturgia była sprawowana rano w kaplicy akademickiej świętych Cyryla i Metodego.

Dzień świętego Mikołaja obchodzili 19 grudnia także m.in. grekokatolicy z Podkarpacia. Tu zwyczajowo wierni obdarowywali się prezentami nawet w nocy.

"Święty Mikołaj jest jednym z ważniejszych świętych chrześcijan wschodnich. Jego podobizna zajmuje poczesne miejsce w każdym ikonostasie" - mówi dziekan sanocki i proboszcz parafii greckokatolickiej w Komańczy ks. Andrzej Żuraw.

Biskup Mikołaj żył na przełomie III i IV wieku w Azji Mniejszej

Biskup Mikołaj żył na przełomie III i IV wieku w Azji Mniejszej. Urodził się jako jedyny syn pobożnych rodziców. W żywotach świętych zapisano, że gdy był młodym kapłanem, po śmierci matki i ojca cały swój majątek rozdał biednym.

Ten czczony w Kościele katolickim i prawosławnym teolog, zwany "cudotwórcą", jest patronem żeglarzy i wędrowców, a także panien pragnących zmienić stan cywilny. Świętego Mikołaja uważa się także za orędownika osób skrzywdzonych przez los.

Zasłynął z podrzucania jedzenia i złota do domu 3 biednych sióstr, by mogły wyjść za mąż. Stąd wziął się zwyczaj obdarowywania prezentami w jego święto. Podczas pielgrzymki do Ziemi Świętej zapowiedział żeglarzom, że czeka ich straszna burza, ale morze uspokoiły jego modlitwy.

Relikwie świętego Mikołaja znajdują się we Włoszech

Relikwie świętego Mikołaja znajdują się w Bari we Włoszech. Przeniesiono je tam z Myr Licyjskich w obecnej Turcji, gdzie święty zmarł 6 grudnia, między rokiem 345 a 352 (dokładnej daty nie udało się ustalić), jako biskup tego miasta.

Przedstawiciele polskiej Cerkwi liczbę wiernych szacują na 450-500 tys. osób. W ostatnim spisie powszechnym GUS, które to dane uznawane są jednak przez hierarchów za niemiarodajne, przynależność do Kościoła prawosławnego w Polsce zadeklarowało 156 tys. osób. Największe ich skupiska są w województwie podlaskim.

Liczba grekokatolików w Polsce szacowana jest na ponad 33 tys. wiernych. Mieszkają m.in. w województwach: podkarpackim, małopolskim, warmińsko-mazurskim, zachodniopomorskim, lubuskim i dolnośląskim. (PAP, oprac. mag)